Op deze pagina vind je informatie over de herfst en ook materiaal dat daarover gaat. We noemen de herfst ook wel “najaar”, want dit seizoen gaat een beetje toe naar het einde van de levenscyclus. In de natuur sterft alles langzaam af. Dat zie je ook aan de natuur. In de herfst vallen de blaadjes van de bomen en wordt de wereld dor. Het weer wordt in de loop van de herfst vaak “slechter”. Sommige vogels vertrekken naar warmere gebieden.
Hoe ontstaan seizoenen eigenlijk? Klik op het plaatje voor een les over de seizoenen:
De herfst valt in de maanden: september, oktober, november, december
Tegenwoordig kennen we 4 seizoenen: lente, herfst, zomer en de winter. Dat is niet altijd zo geweest. Lang geleden, in de tijd van de Germanen, onderscheidden de mensen maar twee seizoenen: zomer en winter. Het woord “Herfst” bestond toen dus nog niet. Dat woordkomt van het Oud Germaanse woord Harbistaz. Dat lijkt een beetje op het Engelse woord “harvest” en dat is niet zo gek, want het betekent allebei “oogst”. Dat woord is weer ontstaan uit het Latijnse woord “carpere” en dat betekent “plukken”. Dat Latijnse woord is op zijn beurt weer afgeleid van het Griekse woord “karpós” en dat betekent op zijn beurt “vrucht”. Zo maken woorden soms lange reizen. Jullie zijn nu bezig met etymologie, dat is de herkomst van woorden.
Meestal wordt er gezegd dat de astronomische herfst op het noordelijk halfrond op 21 september begint. Dat is een beetje een ruwe schatting. Dan gaat de zon bij ons, in Europa, op het noordelijk halfrond, door het herfstpunt. Soms rekenen mensen het begin van een seizoen anders uit. Dan nemen ze niet 1 vaste datum, maar dan kijken ze naar de weersomstandigheden. Een lastiger woord hiervoor is: meteorologische omstandigheden. Zo bepalen ze de meteorologische winter. De meteorologische herfst begint op 1 september. Hoe seizoenen werken, kan je lezen als je op de link en het plaatje hierboven.
September: herfstmaand
Leuke thema’s zijn: herfst, het bos, vogeltrek en sprookjes,
September wordt wel de “Herfstmaand” genoemd. Dat is ook logisch, want in die maand begint de herfst. Dat zie je ook terug in de natuur: de bomen verkleuren en de bladeren gaan vallen. De vogels vertrekken. Het wordt tijd voor warmere kleding. De herfst vindt men vaak een melancholieke tijd.
Oktober: Dierenmaand
Oktober noemen we bij Kzing de “Dierenmaand”, omdat het 4 oktober Dierendag is. Maar er gebeurt meer in oktober. Ook de “Herfstmaan” oftewel de “Bamismaan” valt in oktober, namelijk op 1 oktober. Meestal valt Kinderboekenweek ook in oktober. Bovendien is het op 11 oktober ook nog Wereldmeisjesdag.
De herfst leent zich goed voor knutsels en onderzoekende opdrachten. Bijvoorbeeld over vogels, kriebelbeestjes, of het bos. Het is daarom ook een goede periode om het onderzoekend leren onder de aandacht te brengen. Sprookjes zijn ook een thema dat goed past bij de herfst. Je zou dat als aparte zoekterm kunnen invullen. Het thema herfst heeft ook heel veel musici geïnspireerd. Je kan bijvoorbeeld tijdens regenachtige pauzes naar autumn comes, of de muziek van Vivaldi beluisteren, of van een lied van Tom Waits, de brothers four genieten.