Op deze pagina wordt de muzikstijl “blues” uitgelicht, maar ook de stijlen die er uit voort zijn gekomen. Je hebt vast wel eens van de muziekstijl “blues” gehoord. Het woord “blue” betekent: “verdrietig”. Dit begrip komt uit de scheepvaart van de zeilboten. Als een kapitein van een schip overleed, werd de vlag in de mast vervangen door een blauwe vlag. Soms werd er ook een blauwe band rond het hele schip geschilderd. Als het schip de haven binnenliep, wist iedereen dat er verdriet aan boord was.
Om een eerste indruk van de blues te krijgen, kun je luisteren naar deze muziek van Memphis Slim.
De blues is ongeveer tussen 1860 en 1900 ontstaan in de USA.
In die tijd kwamen tot slaaf gemaakte mensen uit Afrika in het zuiden van de Verenigde Staten terecht. Eerst bracht men hen naar de West-Indische eilanden, maar veel van hen werden van daaruit verkocht naar New Orelans.
De mensen woonden dus vooral in het gebied rond Memphis. De Afrikaanse mensen die tot slaaf gemaakt werden, namen hun eigen muziek mee. Die kenmerkte zich door sterke ritmes en lekker vrij improviseren.
Zo is rondom die plantages de bluesmuziek ontstaan. Ze moesten daar vreselijk hard werken en hun leven was erg zwaar. Om het harde leven te kunnen verdragen zongen ze hun religieuze liederen zoals gospels en spirituals. Daaruit is de muzieksoort die we blues noemen, ontstaan.
De melodie werd in Afrikaanse muziek vaak gemaakt door 5 tonen te gebruiken. Dat noem je pentatoniek. In c mineur was dat bijvoorbeeld c, es, f, g, bes.
In New Orelans speelden er bands op straat. De zwarte mensen dansten op de muziek. De muziek vermengde zich met de muziek van Europese mensen. In cafétjes stond vaak een oude piano. Daar werd Honky Tonk muziek gespeeld. Dat was ragtime muziek. Allebei de handen spelen dan lastige ritmes.
Oudst bekende opname van de spiritual “Swing low, sweet chariot”, uit 1909, met beelden uit de tijd van de tot slaaf gemaakte mensen
Ook zongen ze liedjes onder het werken: work songs. In hun liedjes gebruikten ze soms woorden die hun opzichters niet kenden. Daar konden ze dan stiekem mee uitdrukken hoezeer ze die mensen haatten.
Vaak maakten ze samen ook gezellige muziek als het werk eindelijk eens klaar was. Mensen uit andere culturen brachten hun eigen instrumenten mee. Zo kreeg de blues soms een cajun- tintje. Soms waren die instrumenten niet beschikbaar en maakte men zelf instrumenten.
Op een gegeven moment brak er een oorlog uit tussen het Noorden en Zuiden van Amerika. In het Noorden mochten mensen van kleur vrij zijn, maar in het Zuiden werden de mensen als slaaf beschouwd. Veel tot slaaf gemaakte mensen zijn toen gevlucht. De blues heeft hen hierbij geholpen. Kijk en luister maar eens naar de les over de Freedomtrain die hierboven genoemd staat.
Rond de Eerste Wereldoorlog trokken veel mensen weg vanuit het zuiden. De mensen waren nu meestal vrij en wilden weg van de plantages waar ze zo waren uitgebuit. Ze trokken naar steden in het noorden van Amerika, zoals Chicago en Detroit. De muziek reisde mee. Die ging ook stadser/stedelijker klinken. Eind jaren dertig kwamen de elektrisch versterkte instrumenten erbij. Ook alle jazzstijlen zijn beïnvloed door de blues.
De muziek werd elektronischer, maar ook sneller. Dat noem je “up tempo”. Deze muziekstijl maakte de weg vrij voor rhythm and blues en rock ’n roll. Eerst werden die stijlen zo populair dat de blues leek te verdwijnen. Maar bluesmuziek is muziek die uit het hart komt. Het zijn eigenlijk vaak ook levensliederen. Dus de stijl leefde weer op doordat muzikanten uit Engeland in die stijl gingen spelen.