Landen en hun folklore

OB-MB-BB-OBS-BBS- ML

Ben je aan vakantie toe? Kzing neemt je mee. Op deze pagina kan je kijken naar folkloristische dansen uit de hele wereld. De fragmenten zijn soms erg lang. Je hoeft de filmpjes natuurlijk niet af te kijken.

Folklore is een verzamelnaam voor alles wat een volk maakt. Het maakt gebruik van de dingen die mensen echt bij hun eigen cultuur vinden passen. Je kan dan denken aan hun levensbeschouwing (hoe ze over het leven denken), hun gevoelens en de idealen die ze hebben.

Het is de bedoeling dat je zorgt dat je een wereldkaart hebt, waar je het land van de dans kan opzoeken. Je kunt ook met elkaar bespreken wat je van dat land weet.

Dag 1

We beginnen in Nederland en gaan verder in Europa. Folkloristische dansgroepen maken gebruik van de muziek die van oorsprong in hun land thuishoorde.

Dag 2

Door naar folkloristische dansen te kijken, maak je kennis met muziek en dans uit verschillende landen. . We geven op deze pagina geen uitleg bij de folklore van elk land, maar toch kun je veel leren over elk land, als je goed kijkt en luistert.

De ene dans spreekt je meer aan dan de andere. Door naar muziek uit andere landen te luisteren, ontwikkel je je smaak.

Dag 3

Een belangrijk element van folkloredans is de kleding die de dansgroepen dragen. Dat is vaak kleding zoals die vroeger in dat land gedragen werd.

Je ziet hier natuurlijk maar dansgroepen uit één bepaalde streek. Er is dus nog veel meer moois te ontdekken. YouTube kan je hier enorm bij helpen.

Dag 4

Je krijgt door te kijken en te luisteren dus een indruk van de geschiedenis van een bepaald land, de kleding die er ooit gedragen werd, de muziekinstrumenten die oorspronkelijk bij dat land horen en de soort muziek die er klonk . Je moet wel bedenken dat landen bestaan uit verschillende streken. Vaak had elke streek nog eens speciale dingen in zijn folklore.

Dag 5

Leerlingen die tijd over hebben na hun werk, kunnen een werkstuk maken over een land dat hen aanspreekt.

Dag 6

Sommige dansen horen een beetje bij de folklore van een land, maar zijn ontstaan vanuit de levensovertuiging van bepaalde volkeren. Het is interessant om op het internet te zoeken naar de gedachten die de volkeren hieronder bij hun dansen hebben.

Dag 7

Vond je het leuk om met ons mee op reis te gaan? Welke dans vond jij het leukste en waarom sprak die dans je het meeste aan?

Van welk land zou jij graag een dans zien? Stuur gerust een mailtje naar brievenbus@kzing.tv. Je kan ook op de brievenbus hieronder drukken.

Stuur een mail!

Merck toch hoe sterck

BB-ML

Merck toch hoe sterck is een lied uit de tachtigjarige oorlog: 1568-1648. Het is een Nederlands geuzenlied uit de 17e eeuw. Geuzenliederen waren eigenlijk een soort verzetsliederen tegen de Spaanse overheersers. Het lied is gemaakt in de stijl die in de vroege Barok populair was.

In de tijd van je overgrootouders werd het lied op scholen aangeleerd. Het stond in de liedbundel: “Kun je nog zingen, zing dan mee”… Dat waren de Kzing liedjes van die tijd, zeg maar. Mensen waren in die tijd erg trots op hun “vaderlandse geschiedenis.” Mensen uit die tijd kijken er ook erg van op dat kinderen van nu erg weinig weten over de 80 jarige oorlog, want dat is de tijd waarin dit lied werd gezongen.

Merck toch hoe sterck
Hier vind je de bladmuziek van dit lied

De melodie is eigenlijk afkomstig van een Italiaans danswijsje.

Merck toch hoe sterck nu in ’t werck sich al steld
die t’allen tijd soo ons vrijheit heeft bestreden.
Siet hoe hij slaeft, graeft en draeft met geweld.
om onse goet en ons bloet en onse steden.
Hoort de Spaensche trommels slaen.
Hoort Maraens trompetten.
Siet hoe komt hij trecken aen
Bergen te besetten.
Berg op Zoom, hout u vroom;
stut de Spaensche scharen.
Laet ’s Lands boom end’ syn stroom
trouwlyck toch bewaren.

’t Moedige, bloedige, woedige zwaerd
blonck en het klonck, dat de voncken daaruit vlogen
Beving en leving, opgeving der aerd..
Wonder gedonder nu onder was, nu boven.
Door al ’t mynen en ’t geschut
dat men daeglycs hoorde,
menig Spanjaerd in syn hut
in syn bloet versmoorde.
Berg op Zoom hout zich vroom
’t Stut de Spaensche scharen.
’t Heeft ’s Lands boom end’ syn stroom
trouwlyck doen bewaren.

Die van Oranjen kwam Spanjen aan boord
om uit het veld als een held ’t geweld te weren.
Maar alzo dra Spinola ’t heeft gehoord,
trekt hij fluks heen op de been,
met al zijn heren.
Cordua kruijd spoedig voort
zag daar niet te winnen.
Don Velazco liep gestoord:
’t Vlas was niet te spinnen.
Berg op Zoom hout zich vroom
’t Stut de Spaensche scharen
’t Heeft ’s Lands boom end’ syn stroom
Trouwlyck doen bewaren!

Meer over het lied

De muzikale vorm (het is een lied) was in de vroege barok helemaal razend populair. In die tijd waren de Nederlanden cultureel gezien heel belangrijk. Het land was veel groter dan nu. Ook een stuk van België hoorde erbij. Er kwamen belangrijke componisten vandaan.

De tekst is het overwinningslied van de stad Bergen op Zoom. Luis Velasco en zijn troepen hadden die stad drie maanden lang ingesloten. Op 2 oktober 1622 werd Bergen op Zoom ontzet.Op die dag wordt het daar gezongen, maar ook op 3 oktober. Dan viert de stad Leiden haar ontzet.

Lang dacht men dat de woorden van dit lied door Adriaen Valerius bedacht waren, maar tegenwoordig twijfelt men daar weer aan. Het werd in ieder geval in 1626 in het geuzenliedboek gezet. Dat liedboek heet: Nederlandtsche gedenck-clanck.

Het lied gaat over de strijd tussen opstandige Nederlanders en de Spaanse koning, die hier toen de baas was. De Spaanse koning wilde dat iedereen katholiek was. In Nederland vond men (zelfs veel katholieken) dat iedereen zelf moest weten wat men geloofde.

Tuin van Sint

MB-BB-ML

In de tuin van Sinterklaas groeien natuurlijk allerlei lekkere dingen. Als je naar dit filmpje kijkt, zie je allerlei beelden uit Spanje, maar ook uit Nederland. Dit liedje van Kzing is in de Flamenco-stijl gemaakt. Als je daar meer over wil weten, kun je onderaan de pagina kijken.

De tuin van Sinterklaas

Wat is dat voor een land,
Dat land hier ver vandaan?
Waar de zee en de lucht zo blauw zijn
en waar sinaasappelbomen staan?
In dat land daar staat een mooi kasteel
met een tuin erbij, daarin groeit kaneel
en amandelen, want Sinterklaas
heeft die nodig voor op de speculaas.

De pieten werken hard,
al is het werk soms saai.
Ze verzorgen de gouden bijen
die de honing maken voor in de taai-taai.
Maar ’s avonds in de bleke maan
dan is er een feest dat maar door blijft gaan.
Met tortilla, Paëlla en Sangria
en ze dansen Flamenco en Cha-cha-cha.

Maar om een uur of 11
Zegt Sint:”Het is genoeg,
Nu allemaal naar bed,
want de wekker gaat weer vroeg.”

Dan dromen zij dus van
een land daar ver vandaan,
waar het weer altijd koud en guur is
en waar schoorstenen op daken staan.
Bij de kachel zie je een schoentje staan
en een kind vraagt zich af wat daar in zal gaan.
Wees gerust lieve kind, zet je schoen maar klaar
want de oogst was weer zoet, net als jij dit jaar.

Want de oogst was weer zoet, net als jij dit jaar.

Hieronder staat de karaoke versie

Wil je meer echte Spaanse muziek horen? Klik dan op de onderstaande link.

Een les over Flamenco

Flamenco

OB-MB-BB-ML

Spanje is een land waar niet alleen Sinterklaas, maar ook veel prachtige muziek vandaan komt. Luister en kijk maar eens naar het filmpje dat je onder het linkje vindt. Het zijn verschillende voorbeelden van Flamenco muziek. Je kan het hele filmpje bekijken, of er doorheen scrollen.

Als je in groep 1.2. 3 of 4 zit, hoef je heus niet het hele filmpje af te kijken en het verhaal dat hieronder staat, is dan nog wat moeilijk. Maar even naar de muziek luisteren, is altijd interessant. Wat vind je ervan? Hogere groepen van de basisschool vinden het misschien leuk om iets over deze muziekstijl te leren.

In het zuiden van Spanje, bijvoorbeeld in Andalusië, is prachtige volksmuziek te horen: de Flamenco. (Raak maar niet in de war met het woord voor die roze vogels: flamingo).

Ook in andere gebieden is de Flamenco populair geworden. Flamenco is het belangrijkste culturele exportproduct van Spanje. Dus andere landen kennen vooral deze muziek als Spaanse muziek. In 2010 werd het zelfs op de lijst van het wereld erfgoed geplaatst!

We weten niet hoe oud Flamenco is. In de 19e eeuw vond men het wel heel hip. Vaak denken mensen dat het muziek is van de Roma. Vroeger noemde men deze mensen “zigeuners”, maar dat vinden de mensen van de Roma zelf een naar woord, dus dat doen we niet meer.

Sommige volksmuziek is niet echt hip, maar Flamenco is altijd blijven bestaan en heeft zich steeds ontwikkeld. Net zoals alle volksmuziek wordt het vooral doorgegeven via de overlevering en niet via het notenschrift. Ouders leren het hun kinderen. De kinderen verzinnen er weer iets bij. Zo blijft het modern. De muziekstijl is springlevend.

Er is dus ook moderne Flamenco muziek. Luister maar eens naar het tweede linkje… Het heeft iets pop-achtigs.

De Flamenco muziek bestaat eigenlijk uit zang (de Cante Flamenco). Die klinkt een beetje Arabisch. Dat hoor je ook in de muziek bij het tweede linkje. Je hoort allerlei versieringen. Dat is logisch, omdat de Moorse cultuur lang in Spanje aanwezig was. De liederen zijn vaak klaagliederen en protestliederen. Het gaat vaak over armoede, ziekte, het verliezen van liefde en andere droevige onderwerpen.

De zang wordt meestal begeleid door ritmische, kloppende geluiden. Die maakt men door bijvoorbeeld op de tafel te kloppen, door op de grond te tikken met een stok, door in de vingers te knippen, met de handen boven het hoofd te klappen (dat heet palmas) en soms gebruikt men castagnetten. Het is een twaalftelsritme.

Maar er kunnen ook andere instrumenten bij worden gebruikt. De gitaar komt het meeste voor. Er zijn natuurlijk ook prachtige Spaanse gitaren.

Er is niet alleen muziek te horen… vaak kan je ook kijken naar de baile flamenco. Dat is een dansstijl die heel gracieus is. Er worden ingewikkelde handbewegingen en voetenbewegingen bij gemaakt.