Label: Ierland

Groen

Posted on by

MB-BB-BBS

Groen is een mooie kleur. Het is de kleur van de natuur. Voor Ierse mensen is de kleur groen net zo belangrijk, als in Nederland het oranje. Het is hun nationale kleur, die alle mensen uit hun land verbindt.

De muziek in dit liedje is in de stijl van de Ierse volksmuziek.

Groen, groen.
Ik hou van groen.
Groen als het gras.
Sappig en fris.
Groen, groen.
Ik hou van groen,
Omdat het zo natuurlijk is.

Grasgroen.
Mosgroen.
Appelgroen
Klavergroen…

Herhalen.

Waarom is groen zo belangrijk voor de Ieren?

De kleur groen is erg belangrijk voor de Ieren. Ierland wordt ook wel het eiland van de veertig kleuren groen genoemd. En soms: het smaragden eiland. Daar hoort een legende bij. Een legende is een volksverhaaltje dat de mensen elkaar vertellen om uit te leggen waarom iets zo is. Legendes hoeven niet echt te zijn gebeurd. Dit is het verhaaltje:

God was druk bezig met de aarde te maken en toen kwam er een engel langs. Die vond alles dat God had gemaakt heel mooi. Er waren zoveel prachtige kleuren. De engel vroeg aan God: Kunt u ook een land maken dat helemaal groen is. God knikte. De engel dacht na… “En kunt u ook een land maken met héél veel kleuren groen?” God knikte. De engel zei tenslotte: “Kunt u ook een land maken met wel…. veertig verschillende soorten groen?” God moest glimlachen en ging aan het werken. En hij maakt e Ierland, het land van wel veertig kleuren groen.

17 maart vieren de Ieren St. Patricksdag. Waarom?

De heilige Patricius werd eind 4e eeuw geboren in Ierland. Hij stierf 17 maart 461. De sterfdag van een heilige is altijd de herdenkingsdag, ook al is dat een beetje gek.

Naomh Pádraig werd geboren in Romeins Brittanië. Als jongen van 16 werd hij door Ierse heidenen als slaaf naar Ierland gerbacht. Hij werd schaapherder en leerde Iers. Maar hij keerde terug naar Gallië. Hij volgde een priesteropleiding in Gallië. Paus Celestinus zei tegen hem dat hij naar het eiland Ierland terug moest, om daar de mensen te gaan vertellen over Jezus. Dat heeft hij gedaan. Hij heeft honderden kerken gesticht in Ierland en zorgde ervoor dat de Keltische godsdienst, waarbij mensen in meerdere goden geloofden, verdween en dat de mensen Christenen werden.

Een legende vertelt dat hij alle slangen uit Ierland verdreef. Er zijn dus ook geen slangen op Ierland. Maar slangen waren ook een symbool van de eerste godsdiensten, dus het kan ook een soort verhaal zijn dat erop wijst dat alle niet Christenen verdreven werden. Sommige mensen die nu heks zijn, dragen een slang op hun jas of shirt en versieren voordeuren met een lente slangen krans.

Er is nog een legende over St. Patrick. Men beeldt hem vaak af met een shamrock in zijn hand. Dat is een klaverblad. Dat was misschien een symbool voor het katholieke geloof waar men gelooft dat de Vader, de Zoon (Jezus) en de Heilige Geest eigenlijk één zijn. Dat noemt men: de heilige Drieëenheid.

Je ziet het klaverblad dan ook vaak als symbool voor Ierland, hoewel het officiële symbool de harp is.

De kleur groen zit ook in de vlag van de Ieren. Er wordt gezegd dat het groen voor de katholieke bevolking staat, het oranje voor de protestantse bevolking, (die ook Willem van Oranje steunden… dus dat heeft nog met onze kleur oranje te maken) en dat het wit staat voor de vrede tussen deze twee bevolkingsgroepen.

Ierland

Ierland bestaat eigenlijk uit twee delen. Noord Ierland hoort bij het Verenigd Koninkrijk. Maar al heel lang vinden veel Ieren dat niet fijn. Met name de Ieren die katholiek zijn, willen zelfstandig zijn. Daarom is er veel oorlog geweest tussen Ieren onderling en tussen de Ieren en de Engelsen.

Limerick

Posted on by

BB

Vandaag gaan we limericks maken en we gaan die zingen op de bekende “limerick-melodie”. Dat is een leuk idee voor grapjesdag op 1 april, carnaval, of aan het einde van het schooljaar. Iedereen kan dan één limerick voor een ander maken.

Er zijn héél veel coupletten, zodat het lied voor alle leerlingen gezongen kan worden.
Je kan het natuurlijk eerder wegdraaien 😉

Je hebt vast wel eens een limerick gehoord. Het is een versvorm. Het woord limerick komt van de Ierse plaats Luimneach (of, op z’n Engels, Limerick). In Ierland was het de gewoonte om op bruiloften en partijen liedjes te zingen en iedereen ging daar dan zelf coupletjes bij verzinnen. Meestal waren het grappige gedichtjes. In Nederland gebruikte Ko Donker in 1911 een limerick. André van Duin sloot de Ep Oorklep Show altijd af met het zingen van limericks.

Door een limerick te zingen, leren we iets over de vorm van sommige liedjes:

Voorspel- couplet-refrein-couplet-refrein (enz.)- naspel

Je leert ook dat woorden accenten hebben. Die moeten goed in de maat passen.

We zullen wat voorbeelden geven:

Er was eens een meester in Hoorn.
Die was voor doceren geboren.
Toen was er een kind
dat liet daar een wind.
“Zeg wil je mijn les niet verstoren.” 

Er was eens een dame in Hoorn.
Die loog dat ze nooit was geboren.
Ze kwam overzee
met de ooievaar mee
Die is haar in Hoorn verloren.

Een autobestuurder uit Bombay
was iemand, die alles zo dom dee
dat al het verkeer
bij het zien van die heer
maar liefst over Eindhoven omree

Een doedelzakspeler in Glasgow
die zei op een dag ” wat is dat nou ?
mijn kilt die is zoek
en ik heb ook geen broek
nu speel ik straks bloot in de vrieskou”

Een zekere Achmed uit Bagdad,
Zat plat met zijn gat op een badmat.
Zo las hij zijn krant,
Maar niets aan de hand,
’t is gek maar in Bagdad daar mag dat.

Maak in groepjes een limerick.

Dat is misschien nog niet zo gemakkelijk. Daarom geven we hier wat tips:

Wie moeite heeft om zelf een beginzin te verzinnen, mag één van deze regels gebruiken:

  • Er was eens een schipper in Laren….
  • Ik zag laatst een vrouw in de regen….
  • Er was eens een walvis in Emmen …
  • Een gierige bakker in Drenthe

Zoek 3 rijmwoorden van twee lettergrepen die qua ritme klinken als regen, of Emmen, maar niet als Opmeer, of Den Haag. Daar maak je regel 1, 2 en 5 mee..

Zoek 2 rijmwoorden die qua woordritme klinken als: verkeer, of pardon. Daar maak je regel 3 en 4 mee.

Probeer of je een punchline, oftewel clou, oftewel afmaker kan vinden. Een laatste regel, waardoor iedereen moet lachen.

Met humor moet je altijd heel voorzichtig zijn. Je vergroot vaak iets uit. Dat is natuurlijk niet erg als je jezelf relativeert, maar als je een ander op de hak neemt, kan dat verkeerd overkomen en kan je iemand kwetsen of beledigen. Dat is nooit de bedoeling van goede humor. Humor is ook veranderd in de tijd. Bepaalde stereotypen zijn eigenlijk niet meer aanvaard. Sommige Belgische mensen worden misschien boos als je een Belgenmop vertelt waarin gedaan wordt alsof alle Belgen dom zijn. Misschien is iemand uit Bagdad wel boos over de Bagdad limerick.

Klik hier voor een andere geluidsband met de melodie

Zingen in klanken

Posted on by

MB-BB-ML

Zingen in klanken, of nepwoorden, gebeurt niet alleen in de jazzmuziek. Er zijn naast scatten, nog hele andere manieren om klanken te gebruiken. Dat heeft veel namen. In Ierland, Schotland en op het Eiland Mann noemen ze het vaak lilting. Soms noemt men het: mondmuziek.

In Oostenrijk heet het jodelen.

Al deze manieren van klanken gebruiken, hebben overeenkomsten met scatten: je gebruikt je mond als een soort muziekinstrument en er worden vaak nep-woorden gebruikt.

Luister maar eens:

De native Americans zingen een helend lied.

De oorspronkelijke inwoners van Amerika (die wij vroeger Indianen noemden), gebruikten de letter h, heel veel. Heya, hey, ho enzovoort.. Het zijn klanken die mensen in een trance kunnen brengen. Luister maar eens naar dit lied dat zij zingen om de ziel te genezen.

Niet alleen in Oostenrijk, maar ook in China, Spanje, Zweden, Roemenië, Italië en Polen werd er veel gejodeld. Altijd bij bergvolkeren. Jodelen is een manier waarop er van bergwei naar bergwei iets verteld kon worden. Je kon er grote afstanden mee overbruggen. Het was aanvankelijk dus een communicatiemiddel.

De koekoekjodel
Jiddische Klezmer muziek, luister vanaf 0.40

De muziekstijl is redelijk hetzelfde gebleven, maar groeide wel mee met de mensen. Vaak wordt er in het Jiddisch gezongen. Dat lijkt een beetje op Duits. Soms deed men met de stem instrumenten na.

Klezmer muziek is jiddische muziek. Rond 70 na Christus werden de Joodse mensen verdreven na de verwoesting van hun tempel. Zij verspreidden zich over veel landen. Ze namen veel elementen van de muziek van al die volkeren over, maar gezongen muziek bleef altijd heel belangrijk voor hen.

Ook familie en tradities waren erg belangrijk. Bruiloften werden groots gevierd. Al rond 1600 na Chr. waren er Klezmer muzikanten, die op die bruiloften speelden.

In Ierland en Schotland wordt het maken van die mondmuziek soms diddelen genoemd. Vaak klinkt het dan “rond”, dus niet zoals tik-ke, tak-ke… maar als diedeldie, diedeldie, diedeldie, dom…

Ierse Diddlaydee muziek, luister vanaf 0.25

Bij deze manieren van zingen, gebruiken mensen vaak “reduplicatie”: doedoedoe, dadada, nanana, noenoenoe… lalala, of wawawa of diediedie… “Reduplicatie” is een chique woord voor “herhaling”. Er wordt namelijk een deel van het woord herhaald. Soms is het alleen de klank die herhaald wordt.

Herhaling komt in heel veel talen voor. Kleine kindjes beginnen zelfs te praten met klanken zoals “nananananana” of “mamamamamama” of “papapapapapa”. Daarom heten je ouders ook “mamma” en “pappa”.

In bijna alle talen zijn er nog meer echte woorden, waar dit in zit. Denk maar aan bon-bon, cous-cous, taai-taai, kris-kras, mik-mak, ram-bam, bye-bye, doei doei… enzovoort.

Ken jij nog meer van zulke woorden?

Je hoort het ook bij woorden die klanken nabootsen. Zo’n woord heet een onomatopee. Voorbeelden hiervan zijn : tiktak, koekoek, zigzag, tjoek-tjoek…

Voor scatten en diddelen, zijn woorden zonder betekenis van belang: ba-be-ri-bop…. dibbedie, doedoedoe, ti-tit-ti… Die gebruik je op een ritmische manier.