BB

Pas op 1 juli 1863 werd de slavernij in Nederland afgeschaft. Slavernij is een situatie waarbij mensen vinden dat zij andere mensen als hun eigendom mogen beschouwen. Die mensen zijn dan niet hun eigen baas, maar moeten doen wat een ander mens wil. Die gebruikt dan rustig geweld en dwang om de baas te kunnen blijven spelen en andere mensen uit te buiten. Slavernij is zo oud als de geschiedenis. Het kwam al voor in het oude Egypte, Griekenland en bij de Romeinen, maar ook in bepaalde gebieden in de continenten Afrika, Amerika en Azië. Er zijn dus inderdaad ook mensen uit westerse landen tot slaaf gemaakt, maar het gebruik van het tot slaaf maken van mensen heeft vooral veel impact gehad op de de nakomelingen van mensen van kleur. Veel mensen van kleur hebben een overgrootouder die geen vrij mens mocht zijn.

Nederland was een van de laatste Westerse landen waar slavernij werd afgeschaft. Voor de mensen in Suriname is 1 juli dus natuurlijk een feestdag: Ketikoti. Dat betekent: de ketenen zijn gebroken. Het woord komt uit de taal Sranantongo. Ketikoti is dus een bevrijdingsfeest.

Suriname was nog niet meteen helemaal een vrij land. De Nederlanders bleven er nog lange tijd. In het jaar 1954 werd Suriname een apart land, maar wel nog binnen het Koninkrijk der Nederlanden. Pas in 1975 werd het een onafhankelijk land. Het heet nu: de Republiek Suriname.

Helaas hebben in het verleden ook de mensen uit ons land, Nederland, bewoners van andere landen misbruikt en tot slaven gemaakt.

In dit geluidsfragment, hoor je hoe kinderliedjes uit Suriname hun oorsprong vinden in de tijd dat mensen tot slaaf gemaakt werden.

Britten, Fransen en Portugezen en ook Nederlanders hebben ongeveer 10 miljoen mensen geroofd uit het werelddeel Afrika. Dit gebeurde tussen 1492, toen Columbus voet aan wal zette in Amerika en 1866. Veel mensen overleefden de zware tocht niet. Ze stierven al op de schepen, of stierven aan het brandmerken of aan het harde werk op de plantages (landbouwgronden), of de zoutmijnen, of ze stierven door het misbruik. Ook een groot deel van de mensen werd gedood tijdens vluchtpogingen.

De Staat der Nederlanden heeft ongeveer een half miljoen mensen tot slaaf gemaakt. Er gingen zo’n 275.000 tot slaaf gemaakte mensen naar Suriname en ook nog heel veel naar de Antillen.

Nederlandse ondernemers hadden Suriname overgenomen van de Britten. Dat is natuurlijk op zich al heel raar. Het land was niet van de Britten en ook niet van de Nederlanders. Ze hadden het afgepikt van de mensen die er eigenlijk woonden. Dit was in die tijd een normale zaak, maar als je erover nadenkt, snap je niet waarom.

De Nederlanders verbouwden toen in Suriname eerst suikerriet en later koffie, katoen en cacao. Dit deden zij op plantages. Ze lieten er mensen werken die ze tot slaaf maakten. De mensen moesten er heel hard werken. Als de “meester” vond dat ze niet hard genoeg werkten, gebruikten ze de zweep. De mensen werden vaak ziek en veel van hen stierven.

De mensen werden tot 1828 !!!!!! niet als mens gezien, maar als “ding” dat je kon verkopen. Ze hadden geen rechten en mochten zelf niets bezitten. Ze mochten ook niet trouwen. Na 1828 waren ze officieel vrij, maar de “meester” deed alsof het domme kinderen waren. Hij mocht als een soort “vader” alsnog voor hen beslissen. Dat zo iemand zich de “meester” of “de vader” noemde, zegt natuurlijk dat hij vond dat hij boven de anderen stond.

Alle landen deden dat, maar vanuit ons hedendaagse standpunt is dit natuurlijk verkeerd. Niemand heeft immers het recht een ander mens tot slaaf te maken. Daarom is het in de hele wereld verboden sinds de 20e eeuw. Al in 1926 werd dit verbod op papier gezet. In 1948 werd het opgenomen in de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens. In 1982 is het in het laatste land officieel afgeschaft. Het staat ook in de verklaring van de rechten van de mens:

Artikel 4 – Niemand zal in slavernij of horigheid gehouden worden. Slavernij en slavenhandel in iedere vorm zijn verboden. 

Artikel 5 – Niemand zal onderworpen worden aan folteringen, noch aan een wrede, onmenselijke of onterende behandeling of bestraffing.

In die tijden vond men slavernij gewoon, maar dat vinden we nu natuurlijk niet meer. De minister president heeft al excuses gemaakt voor de dingen die we in het verleden hebben gedaan, maar veel mensen vinden dat nog niet genoeg. Zij vinden dat de koning ook sorry moet zeggen. Die heeft opdracht gegeven om te onderzoeken wat zijn familieleden in die tijd gedaan hebben. De koning heeft in ieder geval al wel laten weten dat hij het heel erg vindt dat de voorouders van sommige mensen zo geleden hebben onder het gebruik van slavernij. Sommige mensen vinden ook dat er smartengeld betaald moet worden. Geld om te vergoeden wat er afgepakt is van de mensen.

Helaas worden ook vandaag de dag nog mensen tot slaaf gemaakt. Het schijnt dat er in 2016 nog meer dan 40 miljoen mensen gebukt gingen onder moderne slavernij.