John Cage 1

BB-ML

“Alles wat we doen, is muziek!” John Cage

Op deze pagina vinden jullie informatie over en muziek van John Cage en over deze componist zelf.

John Milton Cage werd op 5 september 1912 geboren in Los Angeles. Zijn vader was een excentrieke uitvinder. Excentriek betekent dat iemand zich zo gedraagt dat de meeste mensen het raar en apart vinden. Zijn moeder was een journaliste. Je snapt dat hij met zulke ouders wel out of the box durfde te denken en anders durfde te zijn.

Stilte

In zijn jeugd was John Cage niet zo met muziek bezig, maar meer met schrijven. Hij was al toen hij jong was helemaal gefascineerd door “stilte” en hij schreef een soort opstel over hoe het zou zijn als er een Stiltedag ingevoerd zou worden. Stilte bleef altijd een belangrijk element in zijn composities. Luister maar eens naar zijn compositie 4.33.

29 augustus 1952 zat een pianist klaar om een compositie te laten horen aan publiek dat in de zaal zat. Hij zat voor zes lege blaadjes bladmuziek. Toen deed hij de deksel dicht en zette een stopwatch aan. Hij ging niet spelen. Het publiek wachtte tot er iets ging gebeuren. Na een tijdje deed hij de klep van de piano weer open en dicht en ging weer niks doen. Hij sloeg alleen een leeg blaadje om. Buiten hoorde je de regen. Na 2 minuten en 23 seconden deed hij hetzelfde. Het publiek voelde zich in de maling genomen. Ze liepen weg. Hun voetstappen waren te horen. Na nog een minuut en 40 seconden deed de pianist nog eens de klep open en dicht. Hij stond op en boog.. Het publiek dat nog in de zaal zat, klapte beleefd.

Dit stuk heette 4.33 naar de tijd dat de stilte klonk. Het was door John gecomponeerd en was heel belangrijk voor een nieuwe manier om naar muziek te kijken. Dit was de compositie 4.33 van de componist John Cage. Hij vond de stilte belangrijk. Ook de geluiden die in de stilte klonken, zoals een deur die dichtslaat, of iemand die hoest, hoorden bij de muziek, vond hij. De mening van John was: “Alles wat je doet, is muziek.”

Heel veel pianisten en orkesten hebben dit muziekstuk uitgevoerd. En jullie dus net eigenlijk ook.

Noem op welke geluiden er in de klas waren toen jullie naar dit muziekstuk luisterden?

Die hoorden er dus gewoon bij.

Wie was die John Cage? Als je dat wil weten, klik dan op de link hieronder.

Deel 2 over John Cage en zijn avant-garde muziek.

John Cage 2

MB-BB-ML

Op deze pagina vinden jullie informatie over en muziek van John Cage en over deze componist zelf.

John Milton Cage werd op 5 september 1912 geboren in Los Angeles. Zijn vader was een excentrieke uitvinder. Excentriek betekent dat iemand zich zo gedraagt dat de meeste mensen het raar en apart vinden. Zijn moeder was een journaliste. Je snapt dat hij met zulke ouders wel out of the box durfde te denken en anders durfde te zijn.

Hieronder staat de compositie Huiskamermuziek. Dit stuk schreef John Cage in 1940 voor zijn vrouw. Het is een kwartet (een stuk voor 4 personen) voor alles waar je maar een instrument van kan maken, wat je in en om een woonkamer vindt. Het zijn 4 delen. Je hoeft niet het hele stuk te luisteren. Luister een aantal seconden van het ritmische eerste deel.

Bij 1.17 begint het tweede deel. Luister daar ook een minuutje naar. Cage gebruikt woorden als muziek. De woorden zijn een uitspraak van de schrijfster Gertrude Stein: “Once upon a time, the world was round and you could go on in, around and around.” Vertaald: Heel lang geleden… was de wereld rond en je kon er overheen gaan, rond en rond. “Die woorden Once upon a time, zijn het begin van elk sprookje.

Vind je dit muziek? Wat vind je ervan? Dit soort muziek heet atonale muziek.

Wie was die John Cage?

John wilde eigenlijk schrijver worden, maar opeens besloot hij dat schrijver worden toch niets voor hem was. Om uit te vinden wat hij nou eigenlijk wél wilde doen met zijn leven, ging hij op reis naar Europa. Hij bestudeerde in Parijs Gotische en Griekse architectuur. Daarna ging hij zelf aan de gang met schilderen, poëzie en muziek. Hij leerde ook nieuwe muziek kennen, bijvoorbeeld van Stravinsky.

Op Mallorca ging hij componeren. Maar niet gewoon met een melodie, maat en ritme… Nee… hij ging er wiskundige formules bij gebruiken. Het ging dus niet zozeer om het gevoel, terwijl mensen die muziek maken dat juist heel vaak gebruiken. Maar John was niet tevreden over zijn eigen composities.

In 1931 ging hij terug naar de V.S. Hij ging compositielessen nemen. Onder andere bij een een andere beroemde atonale componist, Arnold Schönberg. Die zei tegen Cage: “U bent geen componist, maar eerder een uitvinder.”

En eigenlijk was dat wel waar. John vond het boeiend om lekker van alles uit te proberen… Een ander woord daarvoor is experimenteren. Die muziek heet dus ook experimentele muziek.

Een uitspraak van John Cage: “Alles is muziek.” In een interview gaf hij later aan dat hij de muziek die mensen maken, beschouwt als praten. Geluiden die zomaar voorbijkomen, vindt hij veel meer muziek. Het ging hem niet zozeer om melodieën die je mee kon zingen…. Het ging ook niet om de harmonieën.. maar om de kleur van klanken… om de parameters. Je kent ze wel: hoog, laag…. snel, langzaam… sterk, zacht.. Het ging hem om de manier waarop ritme gebruikt werd. John Cage maakte dus vaak atonale muziek. Muziek hoefde van hem niks te betekenen en ook niet perse mooi te zijn.

In de volgende les zie je een filmpje waar hij zelf muziek maakt. Misschien vind je het wel grappig…

John Cage deel 3

John Cage 4

MB-BB-ML

Dit is het vierde deel dat gaat over de muziek van John Cage, de grote muziekvernieuwer. In deel 1, 2 en 3 hebben we naar muziek geluisterd die John Cage “uitvond”.

Hij was inderdaad eigenlijk een soort “uitvinder” in de muziek. Door al zijn experimenten heeft John Cage het begrip “muziek” echt veranderd.

Hij vond uit dat stilte belangrijk was. Hij vond uit dat gewone geluiden ook best muziek konden zijn. Hij vond mooi en lelijk niet zo belangrijk. Muziek hoeft niet perse ‘mooi” te zijn, of tonaal. Er hoeft geen melodie, maat of ritme in te zitten. Muziek kan ook toevallig zijn. Je kan zelf bepalen wat je instrumenten zijn.

Nu gaan we zelf aan de slag en gaan we avant-garde muziek maken.

Daarbij gebruiken we het filmpje dat hierboven staat. Daarop kun je precies zien hoe lang 24 seconden duren. Zo lang duurt je compositie.

  1. Maak groepjes van 4 personen.
  2. Kies allemaal een voorwerp uit je omgeving, waar je geluid uit kan halen. Je mag ook zingen of bodypercussie gebruiken.
  3. Zet het filmpje aan.
  4. Eerst klapt de deur om. Daarna begint het tellen.
  5. Je ziet dat er 24 secondes verstrijken. Je ziet elke tel in beeld komen.
  6. In deze tijd mag je een eigen compositie maken, met je groepje.
  7. Bedenk samen wat er op welke tel klinkt of niet klinkt.
  8. Zorg dat je ook stilte gebruikt. (Maar je mag niet het hele stuk stil zijn. dat heeft Cage al bedacht. Dat is niet origineel.)
  9. Schrijf je compositie zo op, dat je het twee keer hetzelfde kan spelen.
  10. Bedenk ook of het sterk of zacht moet klinken.
  11. Bedenk ook of je de klank moet aanhouden of dat hij kort moet klinken.
  12. Speel de muziek voor elkaar.
  13. Geef je aantekeningen en geluiden aan een ander groepje en vraag of zij jou stuk ook kunnen spelen.
  14. Wees zo creatief mogelijk.

Wat heb jij van de lessen over John Cage geleerd?

Misschien wel dat je best nog eens kan kijken naar ideeën die je over dingen hebt. Misschien kan je er ook anders over denken, of denken andere mensen er anders over dan jij.

In ieder geval kan jevan John Cage leren dat creatieve mensen gewoon lekker dingen gaan uitproberen. Dat wat hen bevalt, dat houden ze. Creatief zijn, betekent eigenlijk gewoon “spelen.” Daarom is het motte van Kzing ook: “Leven is spelen!”