BB+- ML
Verschillen tussen muziek en taal.
In dit hoofdstuk over analyse gaan we in op het feit dat er niet alleen overeenkomsten zijn tussen de taal muziek en de spreektalen, maar ook verschillen.
Muziek is een tijdskunst
Er is één groot verschil tussen muziek en taal. Dat zit hem in het element “tijd”.
Hoewel je in taal ook een ritme vindt (sommige klanken houd je langer aan dan andere), is de duur van een klank bij muziek veel preciezer bepaald. We spreken de duur van een toon echt af en noteren die zelfs. Je weet het tempo doorgaans en je kent de ritmische verhouding van de noten die gebruikt worden, dus je weet hoe klanken zich verhouden in de tijd. Bij taal noteren we dat niet.
Muziek gaat voorbij, dat is jammer
Soms is het jammer dat muziek een “tijdskunst” is. Een muziekstuk “verstrijkt”, net als tijd. Het gaat voorbij. Een schilderij is altijd aanwezig. Een muziekstuk is er feitelijk alleen even op het moment dat het klinkt. Verder bestaat het als klank- en emotie-herinnering. Zelfs als het is vastgelegd, heb je tijd nodig om het opnieuw te beluisteren. We spreken erover alsof dat niet zo is. “De Mattheus van Bach is prachtig.” Welke Mattheus? De uitvoering van de studentenvereniging of die van het oratoriumgezelschap?
Muziek gaat voorbij, dat is prettig
Soms is het ook heel prettig dat muziek een “tijdskunst” is. Fouten gaan voorbij. Muziek is lief en verdraagzaam en eist geen perfectie.
Je streeft als musicus natuurlijk wel naar perfectie, maar je kan en zal er mee moeten leven dat het er niet is. Er komt een volgende keer dat het klinkt en dan ga je het nog beter laten klinken. Je kunt aan het kunstwerk blijven schaven.
Als je ouder wordt, groeit je interpretatie. Dan zal het muziekstuk anders klinken dan in je jeugd. En dat is, naar mijn idee (Ellis) een extra waarde van muziek.
En niet jij alleen, als componist, maar ook andere mensen die het na-beleven. Muziek is een kunst die ge- re-creëerd wordt.
Muziek is dan ook een prima kunstrichting voor extreme perfectionisten. Ze leren dat het volmaakte niet haalbaar is, maar kunnen bezig blijven met het streven ernaar.
Mensen die naar een beeldhouwwerk kijken, beleven niet exact dát beeldhouwwerk. Mensen die muziek van anderen spelen, beleven veel meer wat de componist beleefde.
Muziek heeft meer orkestraties
Nog een verschil met spreektaal is, dat je bij muziek veel meer instrumenten tot je beschikking hebt om de klanken te laten klinken dan de stem alleen. Er zijn zoveel verschillende instrumenten! En één muziekstuk, kan je op verschillende manieren orkestreren, of arrangeren.
Het ballet van de uit het ei komende kuikentjes, is het 9e muziekstuk uit de Schilderijententoonstelling. Dit is een stuk dat gecomponeerd is door Modest Moesorgski 1839-1881.
In het eerste filmpje hoor je het ballet van de uit het ei komende kuikentjes gespeeld op een piano en in het tweede filmpje hoor je er een orkestratie van.
Modest Moessorgski (ook wel Moussorgski) was een Russische componist die in de periode van de Romantiek leefde. De Romantiek is ongeveer de 19e eeuw.
Modest ging in 1874 naar een tentoonstelling van het werk van zijn overleden vriend, de schilder Viktor Hartmann. Hij schreef bij elk schilderij een muziekstuk voor de piano. Bij dit schilderij schreef hij de muziek die je hoort.
Een andere componist (Ravel) maakte er in de 20e eeuw een orkeststuk van. Ook andere componisten deden dit, maar de versie van Ravel is het meest bekend.
Welke versie van de muziek vind je het mooiste?
Welke instrumenten hoor je in de georkestreerde versie?
Wat vind je van het schilderij?