Allemaal luisteren

D

Samen muziek luisteren? Gewoon doen!

Luisteren is niet alleen een belangrijke vaardigheid voor de vakken muziek, dans en drama, maar ook voor alle cognitieve vakken. Bovendien speelt kunnen luisteren ook een grote rol in de sociale omgeving.

Wat prettig is, is dat luisteren een vaardigheid is die getraind kan worden. Door naar veel soorten muziek te luisteren, helpt u uw leerlingen om hun horizon te verbreden. Gewoon doen, dus.

Een actieve luisterhouding.

U kunt uw groep gewoon aan hun tafels laten zitten, of in een kring, maar het werkt ook heel goed om de kinderen hun ogen te laten sluiten. Leerlingen focussen zich dan op wat ze horen en worden niet afgeleid door andere leerlingen.

Misschien, als u de ruimte heeft, kunt u hen zelfs laten liggen op de grond. Het is heel bijzonder om te zien dat ook bij drukkere kinderen ontspanning optreedt in die liggende luisterhouding. Op die manier kan ook even worden “opgeladen”.

Luisterverwachting

Voordat je een fragment laat horen, kun je als docent vragen naar de luisterverwachting van de leerling. Waar zal dit over gaan? Wat voor soort muziek zal het zijn? Wat voor gevoel zal het misschien gaan oproepen?

Luister een fragment vaker

Het loont om een fragment vaker te luisteren. De eerste keer kunnen uw leerlingen een algemeen beeld krijgen. De tweede keer kunt u de opdracht gerichter maken:

• Luister naar het tempo.
• Welke instrumenten hoor je?
• Welke parameters worden er gebruikt? (Snel-langzaam, hoog-laag, sterk-zacht, legato-staccato etc.)
• Hoor je contrasten?
• Komen er thema’s terug?
• Wat is de eerste muzikale zin?
• Uit welke tijd zou deze muziek komen?
• Uit welk land zou deze muziek komen?
• Kunnen jullie de tekst (bijvoorbeeld een Engelse tekst) vertalen?
• Ben je het eens met de boodschap van deze muziek?
• Past de dans bij de muziek?
• Reflecteren of anders verwerken
• Vergelijk twee luisterfragmenten. Wat is er hetzelfde? Wat is er anders?

Reflecteren of anders verwerken

Het is goed om na het beluisteren van muziek een vorm van verwerking te kiezen. Er samen over praten, werkt heel goed, maar u kunt het luisteren ook door een andere activiteit laten volgen:

• Het maken van een tekening
• Het schrijven van een gedichtje (haiku, elfje, sonnet)
• Het maken van een werkstukje
• Het maken van een choreografie op de muziek

Individuele verwerking of coöperatief

Natuurlijk kan de verwerking een individuele activiteit zijn (waarbij u meerkunners misschien uitdaagt tot een ander niveau) , maar u kunt er juist ook voor kiezen om er een cooperatieve opdracht van te maken.

Luisteren onder lichte arbeid

U kunt de leerlingen ook laten luisteren tijdens werk dat niet al te zeer de focus vraagt. Kinderen vinden rustgevende muziek vaak heel fijn. Als zij iets meer weten van de achtergrond van de muziek, ontwikkelen ze soms een voorkeur voor muziek waar je het niet direct van verwacht. (Satie is bijvoorbeeld heel populair.)

Misschien vindt iemand het leuk om eens een spreekbeurt te houden over zijn of haar lievelingsartiest en om dan wat fragmenten te laten horen.

Hopelijk vindt uw groep het straks net zo normaal om “om zich heen te luisteren” als “om zich heen te kijken.”

Smaakontwikkeling

U helpt uw leerlingen om hun muzikale smaak te ontwikkelen, als u met hen luistert. Smaken zijn verschillend, dus niet iedereen hoeft het eens te zijn.

U hoeft ook niet altijd zelf de muziek te kiezen waar de groep naar luistert. Laat een leerling vertellen over zijn of haar lievelingsmuziek en luister er kort naar ( YouTube fragment)

Of laat uw eigen lievelingsmuziek horen, als die passend is voor uw groep. Het is goed als leerlingen samen over hun beleving praten en over de betekenis die de muziek voor hen of voor anderen heeft.

Mocht een link niet werken, zou u dat dan willen doorgeven?